Σύμφωνα με το έγκριτο ιατρικό περιοδικό JAMA, που δημοσίευσε σχετικό άρθρο πριν από λίγες ημέρες, η παγκόσμια κοινότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σοβαρή ανατροπή στη δημόσια υγεία, καθώς ασθένειες που θεωρούνταν σχεδόν εξαφανισμένες επιστρέφουν απειλητικά. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ), η UNICEF και η Συμμαχία για τα Εμβόλια (Gavi) προειδοποιούν ότι δεκαετίες προόδου κινδυνεύουν να χαθούν, εάν δεν υπάρξει άμεση και διαρκής ενίσχυση των εμβολιαστικών προγραμμάτων.

Οι τελευταίες δεκαετίες έφεραν ριζικές αλλαγές στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον καρκίνο. Από τη μοριακή βιολογία και τη γενετική μέχρι την ανοσοθεραπεία, η επιστήμη έχει μετατοπίσει το ενδιαφέρον της σε πιο σύνθετες και πολυπαραγοντικές εξηγήσεις.

Σε πρόσφατο άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Cancer Discovery παρουσιάστηκαν τα ευρήματα πρόσφατης μελέτης του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου των ΗΠΑ (NCI), σύμφωνα με την οποία παρατηρείται αύξηση στη συχνότητα εμφάνισης καρκίνων σε άτομα κάτω των 50 ετών, με ιδιαίτερη έμφαση στους καρκίνους του μαστού, του παχέος εντέρου, του ενδομητρίου, του παγκρέατος και του καρκίνου του νεφρού. 

Ο καρκίνος του προστάτη είναι το συχνότερο νεόπλασμα που διαγιγνώσκεται στους άνδρες. Με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα περισσότεροι από 1,4 εκατομμύρια άνδρες θα διαγνωσθούν ετησίως με τη νόσο σε όλο τον κόσμο.

Η μέση ηλικία διάγνωσης του καρκίνου του προστάτη είναι τα 67 έτη. Η νόσος είναι δυνητικά ιάσιμη όταν ανιχνεύεται σε εντοπισμένο στάδιο, ενώ παρουσιάζει συχνά καλή ανταπόκριση στη θεραπευτική αγωγή ακόμη και σε περιπτώσεις εκτεταμένης νόσου.

Η έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου αποτελεί κρίσιμο ζήτημα για τη δημόσια υγεία, καθώς σχετίζεται άμεσα με τη δυνατότητα πιο αποτελεσματικής και λιγότερο επιθετικής θεραπείας, καθώς και με την αύξηση της επιβίωσης. Δύο πρόσφατες μελέτες, μία για τον καρκίνο του προστάτη και μία για τον καρκίνο του μαστού, υποδεικνύουν ότι η ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης (AI) και της μοριακής ανάλυσης μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα στον τομέα της διάγνωσης.

Σε πρόσφατη δημοσίευση στο σημαντικότερο επιστημονικό ιατρικό περιοδικό του κόσμου στο New England Journal of Medicine, ο Καθηγητής Θεραπευτικής – Αιματολογίας – Ογκολογίας Μελέτιος (Θάνος) Δημόπουλος (τ. Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών) είναι ο πρώτος συγγραφέας σε μία σημαντική κλινική μελέτη, η οποία τροποποιεί τη διαχείριση πολλών ασθενών που διαγιγνώσκονται με ασυμπτωματικό πολλαπλούν μυέλωμα.

Οι περισσότεροι άνθρωποι χρειάζονται 7 έως 9 ώρες ύπνου κάθε βράδυ για να λειτουργήσουν σωστά σωματικά και πνευματικά. Ωστόσο, υπάρχει ένα μικρό ποσοστό του πληθυσμού — μόλις 1–5% — που εξαιρείται από αυτόν τον κανόνα. Πρόκειται για τα άτομα που κοιμούνται μόνο 4 έως 6 ώρες ημερησίως αλλά παραμένουν υγιή, ενεργητικά και πνευματικά καθαρά χωρίς να παρουσιάζουν ενδείξεις κόπωσης ή επιπτώσεις στην υγεία τους.

Η μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων (ΑΜΑΑΚ) αποτελεί μια προωθημένη θεραπευτική προσέγγιση για την αντιμετώπιση αρκετών αιματολογικών νεοπλασιών. Αποτελεί μάλιστα τη θεραπευτική αγωγή εκλογής για ασθενείς με πολλαπλούν μυέλωμα ηλικίας έως των 70 ετών. Πρόσφατη ανακοίνωση στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο του Πολλαπλού Μυελώματος, που έγινε στην Αθήνα από τις 10 έως 12 Απριλίου 2025, έδειξε ότι με την κατάλληλη εισαγωγική θεραπεία πριν την ΑΜΑΑΚ και την κατάλληλη συντήρηση μετά την ΑΜΑΑΚ, οι ασθενείς μπορεί να παραμείνουν σε ύφεση μέχρι και για 17 έτη!

Σχεδόν όλα τα παιδιά ηλικίας 12-18 ετών διαθέτουν smartphone και είναι συνδεδεμένα στο διαδίκτυο πολλές ώρες την ημέρα. Αν και η τεχνολογία προσφέρει πολλά θετικά, οι επιστήμονες έχουν αρχίσει να ανησυχούν για τον τρόπο με τον οποίο οι έφηβοι χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς αυτή η χρήση μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να γίνεται υπερβολική και βλαβερή.

Η μεσογειακή διατροφή χαρακτηρίζεται από υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, οσπρίων, δημητριακών ολικής άλεσης, ψαριών και κυρίως ελαιόλαδου, ενώ περιορίζει την πρόσληψη κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος και κορεσμένων λιπαρών. Το ελαιόλαδο, και ειδικά το εξαιρετικά παρθένο, αποτελεί βασικό στοιχείο αυτής της διατροφής και έχει συσχετιστεί με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων με μεταδοτικών νοσημάτων, όπως του καρκίνου και των καρδιαγγειακών. 

Η Ετήσια Έκθεση για την Επιδημιολογία του Καρκίνου στις ΗΠΑ για το 2024, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cancer από τον Sherman και τους συνεργάτες του, παρουσιάζει σημαντικές εξελίξεις στην επιδημιολογία του καρκίνου τα τελευταία 20 χρόνια. 

Τα πρόσφατα αποτελέσματα από την κλινική μελέτη DESTINY-Breast07  αναδεικνύουν τη σημαντική κλινική αποτελεσματικότητα του Enhertu (trastuzumab deruxtecan), τόσο ως μονοθεραπεία όσο και σε συνδυασμό με pertuzumab, ως θεραπεία πρώτης γραμμής σε ασθενείς με HER2-θετικό μεταστατικό καρκίνο του μαστού.

Παρά τις εξελίξεις στην πρόληψη και στην πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, η νόσος αυτή παραμένει σημαντικό πρόβλημα υγείας ιδιαίτερα στις αναπτυγμένες χώρες του κόσμου. Όταν η νόσος αυτή διαγνωστεί σε αρχικά στάδια, μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με ριζική χειρουργική επέμβαση με ή χωρίς ακτινοθεραπεία. Αρκετές όμως γυναίκες εμφανίζονται με τοπικά προχωρημένο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας για την αντιμετώπιση του οποίου δεν ενδείκνυται η χειρουργικά επέμβαση και απαιτείται συνδυασμός άλλων θεραπευτικών παρεμβάσεων. 

Ο καρκίνος των πνευμόνων είναι από τις πιο συχνές και θανατηφόρες μορφές καρκίνου παγκοσμίως. Ωστόσο, ο προληπτικός έλεγχος μπορεί να συμβάλει στην έγκαιρη διάγνωση και στη βελτίωση της πρόγνωσης. 

Ο Μάρτιος είναι ο μήνας ευαισθητοποίησης για το Πολλαπλούν Μυέλωμα και στις 30 Μαρτίου εορτάζεται η Διεθνής Ημέρα Μυελώματος. Το πολλαπλούν μυέλωμα είναι μια αιματολογική κακοήθεια που ανήκει στις πλασματοκυτταρικές δυσκρασίες και αφορά στον ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό κλωνικών πλασματοκυττάρων στο μυελό των οστών. 

Νέα δεδομένα από μελέτες που παρουσιάστηκαν στο Ετήσιο Συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Αιματολογίας (ASH) του 2024 αναδεικνύουν μια ισχυρή σύνδεση μεταξύ διατροφής και αιματολογικών κακοηθειών, προσφέροντας πιθανές στρατηγικές διατροφικών παρεμβάσεων. 

Ο καρκίνος επηρεάζει τις γυναίκες με μοναδικούς τρόπους, όσον αφορά τη σωματική και ψυχική τους υγεία, το οικογενειακό, φιλικό και επαγγελματικό περιβάλλον, και τις κοινότητές τους. Οι γυναίκες αντιμετωπίζουν μια σειρά από προκλήσεις όσον αφορά τον καρκίνο, από την έκθεση σε παράγοντες κινδύνου και τις διακρίσεις, έως θέματα δικαιωμάτων και υγείας των γυναικών, το στίγμα και την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης. 

Άρθρο στην εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ", 06-03-2025

Η Παγκόσμια Ημέρα Σπάνιων Παθήσεων καθιερώθηκε το 2008 από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Σπανίων Παθήσεων (EURORDIS) και τιμάται έκτοτε την τελευταία ημέρα του Φεβρουαρίου (28/2), με σκοπό την ευαισθητοποίηση του κοινού και την ενίσχυση του συστήματος υγείας σχετικά με τους πάσχοντες από σπάνιο νόσημα, την πρόληψη και τη θεραπεία τους. 

Νέα έγκριση φαρμάκου από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) ανακοινώθηκε προ ημερών για τον μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. Συγκεκριμένα, ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί την πιο επιθετική μορφή και διαγιγνώσκεται στο 15% των περιπτώσεων.

Στο 2025 ASCO Gastrointestinal Cancers Symposium (GI25), το θέμα του συνεδρίου ήταν "Ξεπερνώντας τα όρια ενισχύοντας την φροντίδα με επίκεντρο τον ασθενή", εστιάζοντας όχι μόνο στην ιατρική ακριβείας αλλά και στη συνολική φροντίδα των ασθενών. Τα τελευταία χρόνια, η ογκολογία έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο, με την εισαγωγή νέων θεραπειών που βελτιώνουν την επιβίωση και την ποιότητα ζωής των ασθενών. 

Άρθρο στα ΝΕΑ, 13/02/2025

Οι ιογενείς λοιμώξεις και ιδίως αυτές του αναπνευστικού συστήματος όπως είναι η γρίπη, η λοίμωξη από τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιο (RSV) και τα τελευταία χρόνια η COVID-19 προκαλούν σημαντική νοσηρότητα στον πληθυσμό. 

Η υγρή βιοψία είναι μια ελάχιστα επεμβατική διαγνωστική τεχνική που επιτρέπει την ανίχνευση και ανάλυση γενετικού υλικού σε βιολογικά υγρά, όπως το αίμα, το σάλιο, τα ούρα ή το εγκεφαλονωτιαίο υγρό. Σε αντίθεση με τη συμβατική βιοψία ιστού, η οποία απαιτεί χειρουργική αφαίρεση δείγματος ιστού, η υγρή βιοψία βασίζεται στη λήψη και ανάλυση κυκλοφορούντων καρκινικών κυττάρων (CTCs) και κυκλοφορούντων ελεύθερων τμημάτων DNA (cfDNA ή ctDNA) που απελευθερώνονται από τον όγκο στην κυκλοφορία του αίματος.

Η μικρή δόση ασπιρίνης μείωσε τον κίνδυνο υποτροπής του καρκίνου του παχέος εντέρου κατά περισσότερο από 50% σε ασθενείς με όγκους που φέρουν μεταλλάξεις στο σηματοδοτικό μονοπάτι PI3K, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της κλινικής δοκιμής φάσης 3 ALASCCA.

Πάνω από 1 στις 5 νέες περιπτώσεις καρκίνου του γαστρεντερικού συστήματος παγκοσμίως αποδίδονται σε ακατάλληλες διατροφικές συνήθειες, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη.