Ο καρκίνος του νεφρού αποτελείτη 14η συχνότερη κακοήθεια παγκοσμίως με περισσότερες από 430.000 νέες περιπτώσεις το 2020. Η θνητότητα του καρκίνου του νεφρού μειώνεται κατά 2% από το 2013 ως αποτέλεσμα των σύγχρονων θεραπευτικών εξελίξεων. Ιστορικά, γνωρίζουμε ότι η χημειοθεραπεία δεν είναι αποτελεσματική στην κακοήθεια αυτή, ενώ αντίθετα γνωρίζουμε τον κεντρικό ρόλο της αγγειογένεσης για την ανάπτυξη αυτού του καρκίνου. Με βάση αυτά οι κύριες θεραπείες για την αντιμετώπιση του καρκίνου του νεφρού βασίζονται στην ανοσοθεραπεία και στους αναστολείς τυροσινικής κινάσης που στοχεύουν την αναστολή της αγγειογένεσης. Η κύρια θεραπευτική αντιμετώπιση της μεταστατικής νόσου βασίζεται σε συνδυασμούς είτε ανοσοθεραπείας είτε αναστολέων τυροσινικής κινάσης και ανοσοθεραπείας. Η μελέτη ΚΕΥΝΟΤΕ-426 οδήγησε στην έγκριση του συνδυασμού ανοσοθεραπείας με πεμπρολιζουμάμπη και του αναστολέα τυροσινικής κινάσης αξιτινίμπη τον Απρίλιο του 2019 για την αρχική θεραπευτική αντιμετώπιση της μεταστατικής νόσου. Η μελέτη αυτή έδειξε μείωση του κινδύνου υποτροπής κατά 31% και του κινδύνου θανάτου κατά 16% έναντι της καθιερωμένης θεραπείας με σουνιτινίμπη. Παράλληλα με βάση τη μελέτη CHECKMATE-9ER εγκρίθηκε το 2021 ο συνδυασμός της ανοσοθεραπείας με νιβολουμάμπη και του αναστολέα τυροσινικής κινάσης καμποζαντινίβη στην αντιμετώπιση του μεταστατικού καρκίνου του νεφρού. Ο συνδυασμός αυτός αύξησε τη συνολική επιβίωση κατά 11,8 μήνες. Ο συνδυασμός ανοσοθεραπείας με νιβολουμάμπη και ιπιλιμουμάμπη εγκρίθηκε το 2018 μόνο για τους ασθενείς ενδιάμεσης και πτωχής πρόγνωσης με βάση τη μελέτη CheckMate 214 με μέση συνολική επιβίωση 47 μήνες έναντι 26,6 μήνες, δηλαδή αυξήθηκε η επιβίωση κατά 20 μήνες. Τέλος, από το 2021 είναι εγκεκριμένος και ο συνδυασμός πεμπρολιζουμάμπης και λενβατινίμπης στην πρώτη γραμμή θεραπείας μεταστατικής νόσου με βάση τη μελέτη CLEAR. Οι νέες αυτές εξελίξεις στον καρκίνο του νεφρού έχουν φέρει επανάσταση στη θεραπευτική αντιμετώπιση και έχουν αλλάξει τα δεδομένα επιβίωσης. Στη μεταστατική νόσο η πλέον ενδεδειγμένη θεραπευτική αγωγή είναι ο συνδυασμός αναστολέα τυροσινικής κινάσης και ανοσοθεραπείας. Επιπλέον, με βάση πρόσφατα δεδομένα, σε ασθενείς που έχουν χειρουργηθεί για καρκίνο του νεφρού και παρουσιάζουν αυξημένη πιθανότητα υποτροπής χορηγείται επικουρική θεραπεία με πεμπρολιζουμάμπηγια ένα έτος. Συμπερασματικά, η πρόγνωση των ασθενών που πάσχουν από προχωρημένο καρκίνο νεφρού έχει βελτιωθεί σημαντικά, ιδίως όταν αντιμετωπίζονται σε εξειδικευμένα κέντρα.