H έκθεση στον ήλιο κατά τους θερινούς μήνες αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας, ειδικά σε χώρες με μεσογειακό κλίμα, όπως η Ελλάδα. Παρά τα οφέλη της ηλιακής ακτινοβολίας, κυρίως στην παραγωγή βιταμίνης D και στη ρύθμιση του κιρκάδιου ρυθμού, η υπερβολική έκθεση στον ήλιο, ιδιαίτερα χωρίς προστασία, συνδέεται με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία του δέρματος και του οργανισμού γενικότερα.

Η ηλιακή ακτινοβολία περιλαμβάνει κυρίως την υπεριώδη ακτινοβολία UVA και UVB. Η UVA διεισδύει βαθύτερα στο δέρμα και σχετίζεται με πρόωρη γήρανση, φωτοαλλεργικές αντιδράσεις και καταστροφή κολλαγόνου. Η UVB είναι πιο ενεργειακή και ευθύνε- ται κυρίως για τα ηλιακά εγκαύματα και τη μεταλλα- ξιογόνο δράση στο ΏΝΑτων κυττάρων του δέρματος, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνων όπως το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα και το μελάνωμα. Η χρήση αντηλιακού είναι το θεμέλιο της ηλιακής προστασίας. Τα αντηλιακά ταξινομούνται σε χημικά φίλτρα, που απορροφούν την υπεριώδη ακτινοβολία, και φυσικά φίλτρα (π.χ. οξείδιο του ψευδαργύρου ή διοξείδιο του τιτανίου), που την αντανακλούν. Η επιλογή προϊόντος με ευρύ φάσμα προστασίας (UVA και UVB) και δείκτη SPF τουλάχιστον 30 είναι απαραίτητη για καθημερινή χρήση. Η επαναλαμβανόμενη εφαρμογή κάθε 2-3 ώρες, καθώς και έπειτα από κολύμπι ή έντονη εφίδρωση, είναι ζωτικής σημασίας.

Η αντηλιακή προστασία δεν επαρκεί από μόνη της. Η αποφυγή έκθεσης στον ήλιο μεταξύ 11.00 και 16.00, όταν η ηλιακή ακτινοβολία είναι πιο έντονη, είναι ιδιαίτερα σημαντική. Η χρήση καπέλου με φαρδύ γείσο, γυαλιών ηλίου με φίλτρα UV400 και ελαφρών, πυκνών υφασμάτων σε ρούχα μπορεί να μειώσει την έκθεση. Επιπλέον, η παραμονή σε σκιά και η σωστή ενυδάτωση προστατεύουν το δέρμα και προλαμβάνουν θερμική εξάντληση ή θερμοπληξία.

Τα παιδιά, τα άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα, οι ηλικιωμένοι και όσοι πάσχουν από δερματολο- γικές παθήσεις ή λαμβάνουν φωτοευαισθητο- ποιητικά φάρμακα, είναι πιο ευάλωτοι στην ηλιακή ακτινοβολία. Η εφαρμογή προστατευτικών μέτρων σε αυτές τις ομάδες πρέπει να είναι αυστηρή. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται για βρέφη κάτω των 6 μηνών, για τα οποία δεν συνιστάται η χρήση αντηλιακού, αλλά η αποφυγή άμεσης έκθεσης στον ήλιο. Η πρόληψη της φωτογήρανσης και του καρκίνου του δέρματος ξεκινά από την παιδική ηλικία. Ο ρόλος της εκπαίδευσης και της ευαισθητοποίησης του κοινού, μέσα από καμπάνιες και προγράμματα ενημέρωσης, είναι καθοριστικός.