Η ανοσοθεραπεία αποτελεί έναν νέο θεραπευτικό πυλώνα στην ογκολογία με πολύ καλά αποτελέσματα. Πλέον, η χρήση της κυρίως με τη μορφή των αντι-PD1 και αντι-PD-L1 αντισωμάτων έχει επεκταθεί στα περισσότερα νεοπλάσματα. Πρόσφατες δημοσιευμένες μελέτες αναδεικνύουν ιδιαίτερη δραστικότητα της ανοσοθεραπείας σε ασθενείς που οι όγκοι τους εμφανίζουν μικροδορυφορική αστάθεια. Η μικροδορυφορική αστάθεια προκαλείται από μεταλλάξεις σε συγκεκριμένο μηχανισμό επιδιόρθωσης του DNA. Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργείται υψηλό φορτίο μεταλλάξεων στους όγκους (mutational burden) που με τη σειρά του ευοδώνει την αποτελεσματικότητα της ανοσοθεραπείας. Στο πλαίσιο αυτό, ήδη από το 2017 ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) είχε εγκρίνει τη χορήγηση του αντι-PD1 αντισώματος πεμπρολιζουμάμπη σε ασθενείς που οι όγκοι τους χαρακτηρίζονταν από μικροδορυφορική αστάθεια. Επρόκειτο τότε για την πρώτη ιστορικά έγκριση φαρμάκου στην ογκολογία, ανεξάρτητα από την πρωτοπαθή εστία του νεοπλάσματος. Εγκριση για ασθενείς με μικροδορυφορική αστάθεια έχει λάβει από τον FDA και ο συνδυασμός νιβολουμάμπη-ιτηλιμουμάμπη, αλλά μόνο για όσους έχουν μεταστατικό καρκίνο παχέος εντέρου.


Η μικροδορυφορική αστάθεια ανιχνεύεται στον όγκο με τη χρήση απλών ιστοχημικών ή μοριακών τεχνικών σε πιστοποιημένα εργαστήρια και διαπιστώνεται σχετικά συχνά σε μερικά νεοπλάσματα όπως ο καρκίνος του ενδομητρίου, του παχέος εντέρου ή των ωοθηκών. Στους περισσότερους καρκίνους όμως ανιχνεύεται σε ποσοστό 1 %-3% των ασθενών.