Η υποδόρια χορήγηση του συνδυασμού μονοκλωνικών αντισωμάτων REGEN-COV έναντι του SARS-CoV-2 προλαμβάνει τη λοίμωξη COVID-19

Ο συνδυασμός μονοκλωνικών αντισωμάτων REGEN-COV περιλαμβάνει τα μονοκλωνικά αντισώματα κασιριβιμάμπη και ιμντεβιμάμπη που στοχεύουν ειδικά την περιοχή πρόσδεσης του υποδοχέα της πρωτεΐνης S του SARS-CoV-2. Ο συνδυασμός αυτός έχει φανεί ότι μειώνει τον κίνδυνο νοσηλείας ή θανάτου σε άτομα αυξημένου κινδύνου για σοβαρή νόσο COVID-19. Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Γιάννης Ντάνασης, Πάνος Μαλανδράκης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα ευρήματα πρόσφατης μελέτης των Meagan P. O’ Brien και συνεργατών που δημοσιεύτηκε στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση The New England Journal of Medicine (DOI: 10.1056/NEJMoa2109682).

Σκοπός της μελέτης ήταν η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας του συνδυασμού μονοκλωνικών αντισωμάτων REGEN-COV σε άτομα που έχουν έρθει σε επαφή με ενδο-οικογενειακό κρούσμα COVID-19. Οι συμμετέχοντες δεν είχαν ιστορικό προηγούμενης λοίμωξης COVID-19 ή ανοσία έναντι του SARS-CoV-2. Οι συμμετέχοντες τυχαιοποιήθηκαν σε αναλογία 1 προς 1 να λάβουν μια άπαξ δόση REGEN-COV 1200mg ή εικονικό φάρμακο με υποδόρια χορήγηση. Οι συμμετέχοντες ήταν τουλάχιστον 12 ετών και εντάχθηκαν στη μελέτη εντός 96 ωρών από την επαφή τους με ενδο-οικογενειακό κρούσμα COVID-19.

Συνολικά, συμπτωματική λοίμωξη SARS-CoV-2 ανιχνεύτηκε σε 11 από τους 753 συμμετέχοντες που έλαβαν REGEN-COV (1.5%) και σε 59 από τους 752 συμμετέχοντες που έλαβαν εικονικό φάρμακο (7.8%). Η χορήγηση του συνδυασμού μονοκλωνικών αντισωμάτων έναντι του SARS-CoV-2 οδήγησε σε μείωση του σχετικού κινδύνου συμπτωματικής νόσου κατά 81.4%. Κατά τη διάρκεια της 2ης έως 4ης εβδομάδας από την ένταξη στη μελέτη, 2 από τους 753 συμμετέχοντες που έλαβαν REGEN-COV (0.3%) και 27 από τους 752 συμμετέχοντες που έλαβαν εικονικό φάρμακο (3.6%) είχαν συμπτωματική λοίμωξη COVID-19 (μείωση του σχετικού κινδύνου κατά 92.6%). Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός ότι συνδυασμός μονοκλωνικών αντισωμάτων REGEN-COV οδήγησε σε μείωση τόσο των συμπτωματικών όσο και των ασυμπτωματικών λοιμώξεων κατά 66.4% (μείωση του σχετικού κινδύνου). Επιπλέον, μεταξύ όσων εμφάνισαν συμπτωματική λοίμωξη COVID-19, ο διάμεσος χρόνος διάρκειας των συμπτωμάτων 1.2 εβδομάδες για όσους έλαβαν το REGEN-COV και 3.2 εβδομάδες για όσους έλαβαν εικονικό φάρμακο (μείωση κατά 2 εβδομάδες με το συνδυασμό των μονοκλωνικών αντισωμάτων). Η διάρκεια του υψηλού ιικού φορτίου (πάνω από 104 ιικά αντίγραφα ανά milliliter) ήταν 0.4 εβδομάδες για όσους έλαβαν το REGEN-COV και 1.3 εβδομάδες για όσους έλαβαν εικονικό φάρμακο. Τέλος, δεν παρατηρήθηκαν σοβαρές τοξικότητες με το συνδυασμό των μονοκλωνικών αντισωμάτων.

Συμπερασματικά, ο συνδυασμός μονοκλωνικών αντισωμάτων έναντι του SARS-CoV-2 REGEN-COV προστάτευσε από συμπτωματική λοίμωξη COVID-19 και από ασυμπτωματική φορεία SARS-CoV-2 σε άτομα που είχαν έρθει σε ενδο-οικογενειακή επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα COVID-19. Επιπλέον, το REGEN-COV μείωσε τη διάρκεια της συμπτωματικής νόσου και τη διάρκεια του υψηλού ιικού φορτίου.

Οι ασθενείς με καρκίνο προστάτη υπό θεραπεία με νεότερα αντιανδρογόνα εμφανίζουν ικανή αντισωματική απάντηση μετά τον εμβολιασμό έναντι του COVID-19 

Πολύ πρόσφατα έγινε δεκτή στο έγκριτο περιοδικό Prostate Cancer επιστημονική δημοσίευση συνεργασίας της Θεραπευτικής Κλινικής και του Τμήματος Βιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών από τους Μιχάλη Λιόντο, Ευάγγελο Τέρπο, Έλενα Κουνάδη, Φλώρα Ζαγουρή, Αλέξανδρο Μπριασούλη, Ευθυμία Σκαφίδα, Ωραιάνθη Φιστέ, Χρήστο Μάρκελλο, Αγγελική Ανδρικοπούλου, Σεντιλγιάνα Γούμενη, Μαρία Καπαρέλου, Κωνσταντίνο Κουτσούκο, Μαρία Γαβριατοπούλου, Ευστάθιο Καστρίτη, Ιωάννη Τρουγκάκο και Θάνο Δημόπουλο (Πρύτανης ΕΚΠΑ) που αφορά στη αντισωματική απόκριση ασθενών με καρκίνο προστάτη μετά τον εμβολιασμό έναντι του COVID-19. Οι ασθενείς με κακοήθειες είναι περισσότερο ευάλωτοι στις λοιμώξεις και ιδιαίτερα στη λοίμωξη COVID-19. Ο καρκίνος προστάτη είναι η συχνότερη κακοήθεια στους άνδρες. Βασική θεραπευτική επιλογή στους ασθενείς αυτούς είναι τα νεότερα από του στόματος αντιανδρογόνα φάρμακα (ενζαλουταμίδη, απαλουταμίδη, αρμπιρατερόνη). Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε ασθενείς με καρκίνο προστάτη υπό θεραπεία με νεότερα αντιανδρογόνα, μετά από εμβολιασμό με το εμβόλιο BNT162b2 της Pfizer, με το εμβόλιο AZD1222 της AstraZeneca ή το mRNA-1273 της Moderna. Σκοπός της συγκεκριμένης μελέτης ήταν να καθοριστούν τα επίπεδα των εξουδετερωτικών αντισωμάτων έναντι του SARS-CoV-2 στους ασθενείς αυτούς μετά τον εμβολιασμό έναντι του ιού. Τα επίπεδα των αντισωμάτων μετρήθηκαν την ημέρα της πρώτης δόσης του εμβολίου και ακολούθως την ημέρα 22. Η μελέτη συμπεριέλαβε 25 ασθενείς με μέση ηλικία τα 71 έτη. Η σύγκριση πραγματοποιήθηκε με 100 υγιείς με παρόμοια χαρακτηριστικά που εμβολιάστηκαν την ίδια χρονική περίοδο. Από το σύνολο των ασθενών, 22 (88%) είχαν εμβολιαστεί με εμβόλιο mRNA (BNT162b2 ή mRNA-1273) και 3 (12%) με το εμβόλιο AZD1222. Αντίστοιχη αναλογία καταγράφηκε και στην ομάδα των υγιών. Την ημέρα 22 οι ασθενείς με καρκίνο προστάτη ανέπτυξαν  τίτλους εξουδετερωτικών αντισωμάτων χωρίς στατιστικά σημαντική διαφορά συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου. 

Συμπερασματικά, η λήψη θεραπείας με σύγχρονα αντιανδρογόνα για καρκίνο προστάτη τη στιγμή του εμβολιασμού φαίνεται ότι δεν επηρεάζει την ανοσολογική απόκριση σε αυτή την ομάδα ασθενών. Παρ’ όλα αυτά παραμένει η ανάγκη για έγκαιρο εμβολιασμό με σύγχρονη αυστηρή τήρηση όλων των μέτρων προστασίας.