Κίνδυνος λοίμωξης COVID-19 σε επίνοσα άτομα και συσχέτιση με τα άνοσα άτομα της οικογένειας

Η συσχέτιση μεταξύ του βαθμού ανοσίας μεταξύ των μελών μιας οικογένειας και ο κίνδυνος νόσησης από COVID-19 στα άτομα που δεν έχουν αναπτύξει ανοσία (επίνοσα) παραμένει υπό διερεύνηση. Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Γιάννης Ντάνασης, Πάνος Μαλανδράκης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα αποτελέσματα της μελέτης των Peter Nordstrom και συνεργατών στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό JAMA Internal Medicine doi: 10.1001/jamainternmed.2021.5814. Στη μελέτη συμπεριελήφθησαν δεδομένα από εθνικές βάσεις δεδομένων στη Σουηδία. Ανιχνεύτηκαν τα μέλη των οικογενειών που είχαν αποκτήσει ανοσία έναντι του SARS-CoV-2 είτε μέσω προηγούμενης νόσησης με COVID-19 είτε μέσω εμβολιασμού με δύο δόσεις του mRNA-1273 ή του BNT162b2 mRNA ή του ChAdOx1 nCoV-19 μέχρι τις 14 Απριλίου 2021. Ακολούθως, προσδιορίστηκαν οι νέες λοιμώξεις COVID-19 στα επίνοσα μέλη των οικογενειών από τις 15 Απριλίου έως τις 26 Μαΐου 2021. Συνολικά συμπεριελήφθησαν στην ανάλυση 1.789.728 άτομα από 814.806 οικογένειες. Κάθε οικογένεια είχε 2 έως 5 μέλη, με μέση ηλικία τα 51 έτη. Κατά τη διάρκεια ενός μέσου διαστήματος παρακολούθησης 26 ημερών, διαγνώσθηκαν 88.797 νέα κρούσματα COVID-19 μεταξύ 1.549.989 επίνοσων ατόμων (5.7%). Η μέση ηλικία των νέων κρουσμάτων ήταν τα 51,6 έτη ενώ το 51% ήταν άνδρες. Αξίζει να σημειωθεί ότι υπήρχε μια αντίστροφη συσχέτιση μεταξύ του αριθμού των μελών της οικογένειας με ανοσία έναντι του SARS-CoV-2 και του κινδύνου λοίμωξης COVID-19 στα επίνοσα άτομα της οικογένειας. Τα επίνοσα άτομα με 1 οικογενειακό μέλος με ανοσία είχαν 45%-61% χαμηλότερο κίνδυνο COVID-19, ενώ τα επίνοσα άτομα με 2 οικογενειακά μέλη με ανοσία είχαν 75%-86% μειωμένο κίνδυνο για COVID-19. Η ύπαρξη 3 μελών με ανοσία στην οικογένεια μείωσε τον κίνδυνο COVID-19 για τα επίνοσα άτομα κατά 91%-94%, ενώ η ύπαρξη 4 μελών στην οικογένεια μείωσε τον κίνδυνο κατά 97%. Αντιστοίχως, όσο αυξανόταν ο αριθμός των μελών της οικογένειας με ανοσία έναντι του SARS-CoV-2 τόσο μειωνόταν και ο κίνδυνος για σοβαρή νόσο COVID-19 που χρήζει νοσηλείας. Συμπερασματικά, η συγκεκριμένη προοπτική μελέτη έδειξε ότι όσο περισσότερα μέλη της οικογένειας έχουν ανοσία έναντι της COVID-19 τόσο μεγαλύτερη είναι η προστασία και για τα επίνοσα άτομα και μπορεί να φτάσει ακόμα και το 97%. Σε αυτό το πλαίσιο, ο εμβολιασμός αναδεικνύεται ζωτικής σημασίας για την ανάσχεση της ενδο-οικογενειακής αλυσίδας μετάδοσης του SARS-CoV-2.


Ποιοι είναι οι παράγοντες που καθορίζουν την πορεία της νόσου COVID-19 στα παιδιά;

Τα παιδιά στη συντριπτική του πλειοψηφία όταν κολλήσουν SARS-CoV-2 θα περάσουν τη νόσο με ήπια συμπτώματα. Ωστόσο ένα μικρό ποσοστό παιδιών θα επιβαρυνθούν σημαντικά και τελικά θα χρειασθούν νοσηλεία. Ποιοι είναι οι παράγοντες που καθορίζουν την πορεία της νόσου στα παιδιά;

Σε μελέτη που δημοσιεύεται στο EBioMedicine ερευνητές από την Αργεντινή βρήκαν ότι σημαντικό ρόλο παίζει η επάρκεια της απάντησης του ανοσοποιητικού συστήματος στην αρχική φάση της νόσου. Οι Ιατροί της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γκίκας Μαγιορκίνης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα σχετικά δεδομένα. Η μελέτη που έγινε στο Μπουένος Άιρες σε 550 παιδιά με πρόσφατη διάγνωση για τον κορωνοϊό έδειξε ότι τα παιδιά, στα οποία δεν παρήχθησαν επαρκή αντισώματα τις πρώτες ημέρες της λοίμωξης, είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες να χρειασθούν νοσηλεία. Εκτός από τα αντισώματα οι ερευνητές μελέτησαν και άλλες πτυχές της ανοσολογικής απάντησης και βρήκαν ότι στα παιδιά που επιβαρύνθηκαν περισσότερο η ανοσολογική απόκριση είχε στοιχεία πιο αδύναμης κυτταρικής ανοσίας, αλλά και πιο καθυστερημένης αποτελεσματικότητας.

Καθότι στα παιδιά οι συννοσηρότητες είναι πολύ σημαντικός παράγοντας για την έκβαση της νόσου, ένα σημαντικό στοιχείο που θα πρέπει να διερευνηθεί είναι ο ρόλος των συγκεκριμένων επιβαρυντικών νόσων στην καθυστερημένη και αδύναμη ανοσολογική απόκριση. Τέλος, η μελέτη αναδεικνύει την μεγάλη σημασία που θα έχει ο εμβολιασμός στα παιδιά για την αποφυγή βαριάς νόσου όταν ολοκληρωθεί η αδειοδότηση των σχετικών εμβολίων, καθότι ο εμβολιασμός ενισχύει και επιταχύνει την ανοσολογική απόκριση στα πρώτα κρίσιμα στάδια της μόλυνσης από κορωνοϊό.